袁枚〈祭妹文〉台語文翻譯文白對照（一）

祭妹文 [Tsè-muī-bûn]
作者：袁枚 [Uân Muî]
譯者：潘科元 [Phuann Kho-guân]
（第一貼）

乾隆丁亥冬，葬三妹素文於上元之羊山，而奠以文曰：
[Khiân-liông ting-hāi tong, tsòng sam-muī Sòo-bûn û Siōng-guân tsi Iông-san, jî tiān í bûn ua̍t:]

嗚呼！汝生於浙，而葬於斯，離吾鄉七百里矣。當時雖觭夢幻想，寧知此為歸骨所耶？
[Oo-hoo! Jú sing û Tsiat, jî tsòng û su, lî ngôo-hiong tshit-pik-lí--í. Tong-sî sui kî-bōng huàn-sióng, lîng ti tshú uî kui-kut-sóo iâ?]

汝以一念之貞，遇人仳離，致孤危託落。雖命之所存，天實為之；然而累汝至此者，未嘗非予之過也。
[Jú í it-liām tsi tsing, gū jîn pí-lî, tì koo-guî thok-lo̍k. Sui bīng tsi sóo tsûn, thian si̍t uî--tsi; jiân jî luī jú tsì tshú--tsiá, bī-siông hui û tsi kò--iá.]

予幼從先生受經，汝差肩而坐，愛聽古人節義事。一旦長成，遽躬蹈之。嗚呼！使汝不識詩書，或未必堅貞若是。
[Û iù tsiông sian-sing siū-king, jú tshi-king jî tsō, ài thing kóo-jîn tsiat-gī-sū. It-tàn tióng-sîng, kù kiong tō--tsi. Oo-hoo! Sú jú put sik si-su, hi̍k bī-pit kian-tsing jio̍k sī.]

余捉蟋蟀，汝奮臂出其間，歲寒蟲僵，同臨其穴。今予殮汝、葬汝，而當日之情形，憬然赴目。
[Û tshiok sik-sut, jú hùn-pì tshut kî kan, suè hân thiông kiong, tông lîm kî hia̍t. Kim û liám jú, tsòng jú, jî tong-ji̍t tsi tsîng-hîng, kíng-jiân hù-bo̍k.]

予九歲，憩書齋。汝梳雙髻，披單縑來，溫緇衣一章。適先生奓戶入，聞兩童子音琅琅然，不覺莞爾，連呼則則。此七月望日事也。汝在九原，當分明記之。
[Û kiú-suè, khè su-tsai. Jú soo song-kè, phi tan-kiam lâi, un Tsu-i it-tsiong. Sik sian-sing sia-hōo ji̍p, bûn lióng tông-tsú im lông-lông-jiân, put-kak uán-ní, liân-hoo tsik-tsik. Tshú tshit-gua̍t bōng-ji̍t sū--iá. Jú tsāi kiú-guân, tong hun-bîng kì--tsi.]

【台語羅馬字文翻譯】
Khiân-liông ting-hāi-nî tang-thinn, bâi-tsòng sann-muāi tī Siông-guân ê Iûnn-suann, kā lí tsè-pài, tha̍k tsè-bûn:

Aih-iah! Lí tī Tsiat-kang tshut-sì, suah tsòng lâi tsia, lī-khui lán kòo-hiong tshit-pah-lí--ah--neh. Hiàng-sî koh-khah gâu hām-bîn huàn-sióng, beh thah-ē tsai-iánn tsia sī lí kui-im ê sóo-tsāi?

Lí it-liām tsing-tsiat, kè tio̍h m̄-hó-lâng, suah lī-iân, tì-kàu koo-tuann tsi̍k-bo̍k. Sui-bóng ūn-miā si̍t-tsāi sī thinn tsù-tiānn; m̄-koh gōo(誤) lí kàu tsit-khuán, guá mā m̄-sī bô tsuē-kuà(罪過).

（註：原文用「累」，台譯改用「誤」--字。咱儂民俗，某咧哭翁早死，定定講：「冤家，汝來誤--我！」若袁素文个情形，是嫁著歹翁來離緣，這嘛是予翁誤--著。作者毋甘小妹死，感覺家治也有責成，嘛是誤著素文个歹儂。）

Guá sè-hàn kin(跟) sian-sinn tha̍k sìng-hiân-tsheh, lí tsē guá sing-khu-pinn, tsin ì-ài thiann siann-sinn kóng kóo-tsá-lâng siú-tsiat tsīn-tiong ê kòo-sū. Tsi̍t-ji̍t tióng-sîng, tsua̋n tshin-sin khì kiânn. Aih-iah, siat-sú lí bô tha̍k-kuè si-su king-tián, huān-sè tio̍h bē kian-sim siú tsing-tsiat kàu tsit-iūnn.

Gín-á-sî, guá leh lia̍h tōo-kâu, lí tshun-tshiú tàu-sann-kāng, tseh-khuì tńg líng, lia̍h--lâi ê tōo-kâu suah ngiauh--khì, lán tâng-tsê kā i tâi lo̍h khut-á. Tann guá kā lí siu-liám, lo̍h-tsòng, ah hit-tong-sî ê tsîng-kíng lóng tuì sim-kuann_té bùn-tshut-lâi tī ba̍k-tsiu_tsîng.

Guá káu-huè ê sî, bat tī tsu-pâng hioh-liâng. Lí se nn̄g-uân thâu-mn̂g-kuè, phi tsi̍t-niá si-á-sann kuè--lâi, lán tsò-hué un-si̍p Si-king Tsu-i tsit-tsiunn. Tú-hó sian-sinn khui-mn̂g ji̍p--lâi, bô-phue ē thiann-kìnn nn̄g-ê gín-á i-i_o-o leh tha̍k-tsheh, i tsua̋n khí ài-tshiò, ti̍t-ti̍t tak-tsi̍h o-ló--lán. Tse sī tshit--gue̍h gue̍h-înn hit-ji̍t ê tāi-tsì--lah. Lí tī kiú-tsuân tē-hā, phah-sǹg ē-kì-tit tsin hun-bîng.